Radio ‘over de muur’

19891109muur-berlijnHet moeten de woorden van Harrie Jekkers zijn geweest waardoor ik als tienjarige al snapte dat ik getuige was van een historisch moment in de geschiedenis. Het was dat moment dat ik  besloot een levensboek aan te leggen met nieuwsgebeurtenissen die me raakten.

“Alleen de vogels vliegen van Oost- naar West-Berlijn, worden niet terug gefloten, ook niet neergeschoten. Over de muur, over het ijzeren gordijn. Omdat ze soms in westen, soms ook in het oosten willen zijn.” Toen ik de foto in het Brabants Dagblad zag staan van mensen bovenop de muur en één persoon met een pikhouweel in de hand om deze af te breken, realiseerde ik me dat het nummer van Klein Orkest verleden tijd was.

Ik baalde wel dat zo’n mooi nummer haar zeggingskracht had verloren. Immers daar waar Klein Orkest over zong was bereikt. De Oost-Duitsers waren vanaf dat moment ook vrije vogels, net als wij westerlingen. Een vrijheid, die trouwens ook zijn beperkingen kent.

20141109keizerstadoud8Vier dagen voor die historische donderdag in 1989 was er een ander gebeurtenis, die diepe indruk op me maakte. De radiomakers van “Keizerstad 91.1 Nijmegen” gaven zich gewonnen. Na zeven jaar besloten ze op zondag 5 november dat het illegale radioavontuur ten einde was.

De Nijmeegse radiopiraat Keizerstad was mijn kennismaking met het medium radio. Alexander Stevens , Rob Spijker, Marcel Spijkerman, Hans Tournee, Gerry van de Velde, Paul Vermeer & Herbert Visser waren mijn voorbeelden. Ik wilde bij Keizerstad programma’s maken, bedacht ik me toen het radiostation in april 1990 terug kwam als lokale zender voor Elst en omgeving. Helaas merkte ik al snel dat Keizerstad aan zeggingskracht had ingeboet.

Ik haakte definitief af toen Keizerstad commercieel ging. Het was een ordinaire melkkoe geworden en had niets meer met de piraat te maken. Ik liet geen traan toen de zender op 15 september 2011 definitief uit de Gelderse ether verdween (Keizerstad bestaat nog als internetstation).

Twee grote gebeurtenissen in één week in 1989 en nu zijn we vijf-en-twintigjaar verder. Het zijn de festiviteiten rond de afbraak van de Berlijnse Muur, die mij terug in de tijd brachten. Even zat ik weer als tienjarige op mijn slaapkamer: Ik hoor het afscheid met als laatste nummer ‘Jij en ik’ van Robert Long en dan het geruis nadat de zender was uitgezet. Een heftig verdriet komt dan weer opzetten (net als op 1 oktober 2011, toen er een einde kwam aan KinkFM).

De commercie, ook de Oost-Duitsers zijn er niet veel vrolijker van geworden. Net als de gelukszoekers die in het westen asielaanvragen beseffen de voormalige inwoners van de DDR dat je het geluk in jezelf moet zoeken. Soms denk ik dat de strijd om de knikkers meer kapot maakt dan dat vrijheid goed kan maken. Gelukkig hoor ik dan Klein Orkest en besef ik dat de gevangenschap en achterdocht van voor 9 november 1989 zijn vastgelegd in een lied, dat na vijfentwintig jaar niets aan zeggingskracht heeft ingeboet.